Viêm ống dẫn trứng là gì?
Viêm ống dẫn trứng (viêm vòi trứng, salpingitis) là tình trạng viêm nhiễm tại ống dẫn trứng do vi khuẩn hoặc các tác nhân gây bệnh khác
Ống dẫn trứng là “con đường” nối buồng trứng với tử cung, nơi trứng và tinh trùng gặp nhau để thụ tinh.
Khi bị viêm ống dẫn trứng, lòng ống có thể sưng, tiết dịch, mủ. Lâu dần hình thành sẹo, dính, làm hẹp hoặc tắc ống dẫn trứng. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến gây vô sinh và mang thai ngoài tử cung ở phụ nữ.
Nguyên nhân gây viêm ống dẫn trứng
Viêm ống dẫn trứng thường là hậu quả của tình trạng nhiễm trùng từ âm đạo, cổ tử cung lan ngược lên tử cung và ống dẫn trứng.
Các nhóm nguyên nhân chính:
- Quan hệ tình dục không an toàn
- Quan hệ với bạn tình mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục (lậu, Chlamydia…).
- Quan hệ bừa bãi, không dùng bao cao su.
- Quan hệ trong ngày hành kinh làm tăng nguy cơ vi khuẩn xâm nhập.
- Nhiễm khuẩn sau thủ thuật, phẫu thuật phụ khoa
- Nạo hút thai, đình chỉ thai không an toàn.
- Đặt vòng tránh thai, soi buồng tử cung, phẫu thuật vùng chậu… nếu vô khuẩn không tốt.
- Vệ sinh vùng kín kém
- Không vệ sinh đúng cách khi hành kinh.
- Thụt rửa âm đạo sâu, dùng dung dịch không phù hợp, làm mất cân bằng môi trường âm đạo.
- Tiền sử viêm nhiễm phụ khoa
- Viêm âm đạo, viêm cổ tử cung, viêm nội mạc tử cung, viêm phần phụ không điều trị dứt điểm.
- Nhiễm khuẩn tái đi tái lại, lan dần lên ống dẫn trứng
Triệu chứng viêm ống dẫn trứng
Viêm ống dẫn trứng có thể diễn tiến cấp tính hoặc mạn tính. Có trường hợp gần như không có triệu chứng rõ, rất dễ bị bỏ qua
3.1. Viêm ống dẫn trứng cấp tính
Một số dấu hiệu thường gặp:
- Đau bụng dưới
- Đau âm ỉ hoặc đau nhói vùng hạ vị, có thể lan ra hai bên hố chậu hoặc thắt lưng.
- Đau tăng khi gần kỳ kinh hoặc khi quan hệ tình dục.
- Rối loạn kinh nguyệt
- Kinh đến sớm, muộn, lượng kinh thay đổi.
- Đau bụng kinh nhiều hơn so với trước đây.
- Khí hư bất thường
- Khí hư ra nhiều, màu vàng hoặc xanh, mùi hôi khó chịu.
- Có thể kèm ngứa rát âm đạo.
- Triệu chứng toàn thân
- Sốt nhẹ, mệt mỏi, chán ăn.
- Buồn nôn, tiểu rắt, tiểu buốt đôi khi xuất hiện.
3.2. Viêm ống dẫn trứng mạn tính
Giai đoạn này triệu chứng thường âm ỉ, dễ bị nhầm với đau bụng hoặc đau lưng thông thường:
- Đau vùng chậu kéo dài, đau mỏi lưng, khó chịu âm ỉ nhiều ngày.
- Rối loạn kinh nguyệt kéo dài: chậm kinh, mất kinh, thống kinh.
- Khó có thai do ống dẫn trứng bị hẹp hoặc tắc một phần.
Viêm ống dẫn trứng có nguy hiểm không?Nếu viêm ống dẫn trứng không được phát hiện và điều trị kịp thời, hậu quả có thể rất nghiêm trọng:
Áp xe, viêm phúc mạc
Trường hợp nặng, vòi trứng chứa đầy mủ, có thể vỡ gây viêm phúc mạc, phải phẫu thuật cấp cứu, nguy cơ nhiễm trùng huyết.
Vô sinh, hiếm muộn
Viêm ống dẫn trứng gây sẹo và dính trong lòng ống, làm hẹp hoặc tắc ống dẫn trứng. Trứng và tinh trùng khó gặp nhau, dẫn tới vô sinh do tắc vòi trứng.
Mang thai ngoài tử cung
Nếu trứng đã thụ tinh bị “kẹt” tại đoạn ống dẫn trứng do sẹo dính, phôi có thể làm tổ ngay trên thành ống, gây thai ngoài tử cung. Đây là tình trạng cấp cứu, có thể vỡ ống dẫn trứng, chảy máu ồ ạt, đe dọa tính mạng người mẹ.
Viêm vùng chậu, đau mạn tính
Nhiễm trùng lan rộng có thể gây viêm vùng chậu, dính phúc mạc, đau bụng dưới kéo dài, ảnh hưởng lớn tới chất lượng cuộc sống và sinh hoạt vợ chồng.
Chẩn đoán viêm ống dẫn trứng
Khi nghi ngờ viêm ống dẫn trứng, bác sĩ sẽ:
- Hỏi bệnh, khám phụ khoa
- Khai thác triệu chứng đau bụng, rối loạn kinh, khí hư.
- Khám phụ khoa đánh giá cổ tử cung, tử cung, hai phần phụ.
- Xét nghiệm
- Soi tươi, xét nghiệm khí hư tìm vi khuẩn, nấm, lậu, Chlamydia.
- Xét nghiệm máu, CRP, bạch cầu để đánh giá tình trạng viêm.
- Siêu âm phụ khoa
- Đánh giá tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng, dịch trong ổ bụng.
- Phát hiện hình ảnh ứ dịch, ứ mủ, dính vùng chậu.
- Một số trường hợp đặc biệt
- Chụp tử cung, vòi trứng (HSG) đánh giá mức độ tắc sau giai đoạn cấp.
- Nội soi ổ bụng khi nghi áp xe phần phụ hoặc đau vùng chậu mạn tính chưa rõ nguyên nhân.
Điều trị viêm ống dẫn trứng
Mục tiêu điều trị viêm ống dẫn trứng là: kiểm soát nhiễm trùng, bảo tồn chức năng sinh sản, giảm nguy cơ vô sinh và mang thai ngoài tử cung.
- Điều trị nội khoa bằng kháng sinh
- Kết hợp nhiều loại kháng sinh để bao phủ tác nhân lậu, Chlamydia và vi khuẩn thường gặp.
- Có thể dùng đường uống hoặc tiêm truyền tùy mức độ bệnh.
- Điều chỉnh phác đồ theo kết quả kháng sinh đồ nếu có.
- Điều trị triệu chứng
- Thuốc giảm đau, hạ sốt.
- Nghỉ ngơi, tăng cường dinh dưỡng, uống nhiều nước.
- Điều trị bằng can thiệp ngoại khoa
- Chỉ định khi có áp xe phần phụ, ứ mủ vòi trứng, nghi vỡ hoặc điều trị nội khoa không đáp ứng.
- Phẫu thuật nội soi dẫn lưu mủ, cắt vòi trứng tổn thương trong trường hợp nặng.
- Điều trị cho cả bạn tình
- Nếu nguyên nhân liên quan tới bệnh lây truyền qua đường tình dục, bạn tình cần được khám và điều trị đồng thời để tránh tái nhiễm.
Trong suốt quá trình điều trị viêm ống dẫn trứng, người bệnh cần tuân thủ đúng đơn thuốc, không tự ý ngừng thuốc khi thấy đỡ triệu chứng.
Phòng ngừa viêm ống dẫn trứng
Phòng bệnh luôn quan trọng hơn chữa bệnh, đặc biệt với viêm ống dẫn trứng một bệnh lý có thể “cướp mất” khả năng làm mẹ của người phụ nữ.
Một số nguyên tắc giúp phòng ngừa:
- Quan hệ tình dục an toàn
- Sử dụng bao cao su đúng cách.
- Hạn chế quan hệ với nhiều bạn tình.
- Khám phụ khoa định kỳ nếu vợ hoặc chồng có nguy cơ mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục.
- Giữ vệ sinh vùng kín đúng cách
- Vệ sinh hàng ngày nhẹ nhàng, không thụt rửa sâu âm đạo.
- Thay băng vệ sinh 3–4 giờ/lần trong kỳ kinh.
- Không dùng chung khăn tắm, chậu tắm.
- Thận trọng khi thực hiện thủ thuật phụ khoa
- Lựa chọn cơ sở y tế uy tín khi đặt vòng tránh thai, phá thai, phẫu thuật phụ khoa
- Tái khám đúng hẹn sau các can thiệp tại buồng tử cung.
- Khám phụ khoa định kỳ
- Ít nhất 6–12 tháng/lần, hoặc sớm hơn nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường.
Khi nào cần đi khám ngay?
Bạn nên đi khám phụ khoa sớm nếu có một trong các dấu hiệu sau:
- Đau bụng dưới kéo dài, nhất là khi gần kỳ kinh hoặc sau quan hệ.
- Khí hư ra nhiều, màu lạ, mùi hôi, ngứa rát vùng kín.
- Sốt, mệt mỏi, đau vùng chậu.
- Quan hệ nhiều tháng không tránh thai mà chưa có thai.
Viêm ống dẫn trứng nếu được phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ, đa số có thể kiểm soát tốt và hạn chế biến chứng. Ngược lại, trì hoãn khám và tự điều trị có thể khiến bạn đối mặt với nguy cơ vô sinh hoặc mang thai ngoài tử cung rất đáng tiếc.
Tìm hiểu thêm tại đây
