Giới thiệu
Trong hành trình mang thai, có những cột mốc siêu âm đặc biệt quan trọng giúp bác sĩ đánh giá toàn diện sự phát triển của thai nhi và siêu âm mốc 22 tuần chính là một trong số đó. Ở thời điểm này, hầu hết các cơ quan của bé đã hình thành đầy đủ, cho phép bác sĩ khảo sát chi tiết cấu trúc hình thái. Phát hiện sớm các dị tật bẩm sinh và đánh giá tình trạng sức khỏe của mẹ và con. Vậy siêu âm mốc 22 tuần để làm gì, gồm những nội dung nào và vì sao mẹ không nên bỏ qua?
Vì sao mốc siêu âm 22 tuần quan trọng?
Thai 22 tuần tương ứng với giai đoạn giữa tam cá nguyệt thứ hai thời điểm “vàng” để đánh giá hình thái thai nhi. Lúc này, hệ xương, tim, não, thận, phổi và các cơ quan khác của bé đã phát triển rõ rệt, giúp bác sĩ có thể quan sát toàn diện cấu trúc cơ thể.
Theo hướng dẫn của Hiệp hội Siêu âm Sản phụ khoa Quốc tế (ISUOG) và Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), mốc siêu âm giữa thai kỳ (18–22 tuần) được coi là siêu âm hình thái học bước kiểm tra quan trọng nhất trong toàn bộ thai kỳ.
Nếu thực hiện đúng thời điểm này, bác sĩ có thể:
- Phát hiện 70–90% các dị tật bẩm sinh lớn.
- Xác định chính xác vị trí bánh nhau, dây rốn và lượng nước ối.
- Đánh giá chiều dài cổ tử cung, giúp phát hiện sớm nguy cơ sinh non.
- Theo dõi sự phát triển cân nặng và chiều dài xương thai nhi so với tuổi thai.
Siêu âm mốc 22 tuần để làm gì?
Ở mốc này, siêu âm không chỉ giúp “ngắm con yêu” mà quan trọng hơn là đánh giá toàn bộ hình thái và chức năng của thai nhi. Nội dung chính gồm:
a. Khảo sát hình thái não và sọ
Bác sĩ kiểm tra kích thước hộp sọ, cấu trúc não, đường giữa, não thất, tiểu não và hố sau. Đây là cách phát hiện sớm các bất thường như nang đám rối mạch mạc, giãn não thất, dị tật ống thần kinh hay não úng thủy.
b. Khảo sát tim thai chi tiết
Tim thai 22 tuần đã hoàn thiện cấu trúc bốn buồng. Siêu âm giúp phát hiện sớm các dị tật tim bẩm sinh, rối loạn nhịp tim, hẹp hoặc hở van tim những bất thường chiếm tỉ lệ cao nhất trong các dị tật thai nhi.
c. Đánh giá cơ quan tiêu hóa, thận và bàng quang
Bác sĩ quan sát dạ dày, ruột, thận, bàng quang để phát hiện các bất thường như tắc tá tràng, teo thực quản, thận đa nang, hoặc thiểu sản thận. Những dấu hiệu này có thể liên quan đến bất thường nhiễm sắc thể hoặc đa ối.
d. Quan sát cột sống, tay chân và khuôn mặt
Siêu âm giúp kiểm tra các đốt sống, chi trên và chi dưới. Xác định số lượng ngón tay, ngón chân, và khảo sát hàm, môi, mũi để tầm soát sứt môi, hở hàm ếch.
e. Đánh giá bánh nhau, dây rốn và nước ối
Bác sĩ xác định vị trí bánh nhau (trước, sau, bám thấp hay tiền đạo), dây rốn (bám trung tâm, lệch hay bám màng), đồng thời đo chỉ số nước ối (AFI) để phát hiện sớm đa ối hoặc thiểu ối, những yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
f. Siêu âm Doppler động mạch rốn và động mạch tử cung
Phương pháp này giúp đánh giá dòng máu nuôi thai, phát hiện sớm thai chậm tăng trưởng trong tử cung (IUGR) hoặc tiền sản giật sớm ở mẹ.
Các vấn đề thường gặp khi siêu âm mốc 22 tuần
Không phải lần siêu âm nào cũng thuận lợi. Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến chất lượng hình ảnh, gồm:
- Tư thế thai nhi: nếu bé quay lưng hoặc che mặt, việc khảo sát tim và khuôn mặt sẽ khó hơn.
- Thành bụng dày hoặc mẹ béo phì: làm giảm độ xuyên âm của sóng siêu âm.
- Lượng nước ối ít: khiến hình ảnh mờ và khó quan sát chi tiết.
Trong trường hợp này, bác sĩ có thể hẹn mẹ tái khám sau 1–2 tuần để đánh giá lại, khi tư thế thai thay đổi hoặc điều kiện khảo sát thuận lợi hơn.
Có thể phát hiện những dị tật nào ở mốc 22 tuần?
Theo các nghiên cứu tổng hợp từ UpToDate và Mayo Clinic, siêu âm 22 tuần có thể phát hiện sớm các bất thường như:
- Dị tật hệ thần kinh trung ương: não úng thủy, vô sọ, thoát vị não, giãn não thất.
- Dị tật tim mạch: thông liên thất, hẹp van động mạch phổi, tứ chứng Fallot.
- Dị tật đường tiêu hóa: tắc tá tràng, thoát vị rốn, hở thành bụng.
- Dị tật thận tiết niệu: thận đa nang, tắc nghẽn niệu quản, bàng quang giãn.
- Dị tật xương cơ mặt: ngắn chi, gập cổ, sứt môi, hở hàm ếch.
- Bất thường nhau thai dây rốn: nhau tiền đạo, dây rốn bám màng, vasa previa.
Nếu phát hiện nghi ngờ bất thường, bác sĩ có thể chỉ định thêm xét nghiệm NIPT, chọc ối hoặc siêu âm chuyên sâu để chẩn đoán chính xác hơn.
Mẹ bầu cần chuẩn bị gì trước khi siêu âm 22 tuần?
Ăn nhẹ và uống đủ nước trước buổi siêu âm.
Giữ tâm lý thoải mái, tránh căng thẳng vì thai nhi dễ thay đổi tư thế theo cảm xúc của mẹ.
Mặc trang phục rộng rãi, dễ kéo lên vùng bụng.
Nếu từng có tiền sử bất thường thai kỳ hoặc phẫu thuật tử cung, hãy mang theo hồ sơ y tế cũ để bác sĩ đối chiếu.
Khi nào cần tái siêu âm sau mốc 22 tuần?
Nếu kết quả bình thường, mẹ sẽ được hẹn siêu âm quý III (khoảng 32–34 tuần) để theo dõi tăng trưởng thai và lượng nước ối.
Nếu bác sĩ nghi ngờ thai chậm tăng trưởng, bất thường bánh nhau hoặc Doppler động mạch, có thể chỉ định theo dõi định kỳ mỗi 2–4 tuần tùy mức độ.
Kết luận: Siêu âm mốc 22 tuần “tấm bản đồ” của thai kỳ
Siêu âm mốc 22 tuần để làm gì? Đây không chỉ là buổi siêu âm giúp mẹ “nhìn thấy con yêu” rõ ràng hơn. Mà còn là một cột mốc quyết định trong việc phát hiện sớm các dị tật và theo dõi sức khỏe của thai nhi.
Mốc siêu âm này giúp bác sĩ đánh giá toàn diện hình thái, chức năng và tốc độ phát triển của bé, từ đó đưa ra những chỉ định sàng lọc hoặc can thiệp kịp thời nếu có bất thường.
Việc lựa chọn bác sĩ siêu âm giàu kinh nghiệm, thiết bị đạt chuẩn và quy trình kiểm soát chất lượng hình ảnh nghiêm ngặt sẽ giúp đảm bảo độ chính xác cao nhất.
Tìm hiểu thêm tại đây
