Nhau tiền đạo bán trung tâm là gì? Mẹ bầu cần biết

Nhau tiền đạo bán trung tâm là một kết luận siêu âm khá thường gặp và cũng là cụm từ khiến nhiều mẹ bầu lo lắng nhất khi đọc phiếu kết quả. Không ít mẹ vừa bước ra khỏi phòng siêu âm đã vội vàng tìm kiếm: “có nguy hiểm không?”, “có phải mổ không?”, “liệu nhau có tự lên không?”.

Bài viết này giúp mẹ bầu hiểu rõ bản chất, mức độ nguy hiểm thực sự và hướng theo dõi phù hợp.

Nhau tiền đạo bán trung tâm là gì?

Đây là tình trạng bánh nhau bám thấp ở đoạn dưới tử cung và che một phần lỗ trong cổ tử cung, nhưng không che kín hoàn toàn.

Có nghĩa là:

Lỗ trong cổ tử cung giống như lối ra của thai nhi
Bánh nhau che một phần lối ra này → gọi là nhau tiền đạo bán trung tâm
Nếu che toàn bộ → gọi là nhau tiền đạo trung tâm (hoàn toàn)

Đây là dạng trung gian, mức độ nguy hiểm nặng hơn nhau bám thấp, nhưng nhẹ hơn nhau tiền đạo trung tâm hoàn toàn.

Nhau tiền đạo bán trung tâm có nguy hiểm không?

Câu trả lời là: có nguy cơ, nhưng không phải lúc nào cũng nguy hiểm.

Nguy cơ chính là:

Ra máu âm đạo trong nửa sau thai kỳ
Máu thường đỏ tươi, không đau
Có thể tái diễn nhiều lần

Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm phụ thuộc vào:

Tuổi thai lúc phát hiện
Mức độ bánh nhau che lỗ trong cổ tử cung
Có ra máu hay không
Bánh nhau bám mặt trước hay mặt sau
Tiền sử mổ lấy thai

Nhau tiền đạo bán trung tâm có tự hết không?

Có. Và đây là điểm rất quan trọng giúp mẹ bầu bớt lo lắng.

Nếu được phát hiện sớm ở mốc 18–22 tuần:

Khả năng bánh nhau “lên cao” theo sự phát triển của tử cung là khá lớn
Nhiều trường hợp đến tam cá nguyệt 3, bánh nhau không còn che lỗ trong cổ tử cung nữa

Nguyên nhân là:

Đoạn dưới tử cung dài ra theo tuổi thai
Bánh nhau có xu hướng phát triển về phía đáy tử cung

Ngược lại, nguy cơ tồn tại đến cuối thai kỳ cao hơn nếu:

Nhau che lỗ trong cổ tử cung nhiều
Nhau bám mặt sau
Bánh nhau dày
Mẹ từng mổ lấy thai
Thai kỳ nhờ hỗ trợ sinh sản

Dấu hiệu mẹ bầu cần đi khám ngay

Mẹ bầu bị nhau tiền đạo bán trung tâm cần đi khám ngay khi có:

Ra máu âm đạo dù không đau bụng
Ra máu lặp lại nhiều lần
Ra máu sau quan hệ hoặc vận động nhẹ
Cảm giác choáng, mệt, hoa mắt

Không nên chờ máu ra nhiều mới đi viện.

Có sinh thường được không?

Điều này phụ thuộc vào vị trí bánh nhau ở cuối thai kỳ.

Nếu đến gần ngày sinh, bánh nhau không còn che lỗ trong cổ tử cung, cách lỗ trong trên 20 mm → có thể cân nhắc sinh thường
Nếu bánh nhau vẫn che một phần lỗ trong cổ tử cung → sinh thường không an toàn, cần mổ lấy thai

Vì vậy, kết luận sinh thường hay sinh mổ không được đưa ra quá sớm, mà dựa vào siêu âm theo dõi ở tam cá nguyệt 3.

Theo dõi như thế nào?

Siêu âm định kỳ để đánh giá lại vị trí bánh nhau
Ưu tiên siêu âm đầu dò âm đạo để đo chính xác khoảng cách bánh nhau – cổ tử cung
Tránh quan hệ tình dục và hạn chế gắng sức
Đi khám ngay khi có ra máu
Sinh tại cơ sở có khả năng phẫu thuật và truyền máu nếu cần

Không phải trường hợp nào cũng cần nhập viện sớm, nhưng tuyệt đối không được chủ quan.

Nhau tiền đạo bán trung tâm khác gì nhau bám thấp?

Nhau bám thấp: bánh nhau cách lỗ trong cổ tử cung ≤20 mm nhưng không che
Nhau tiền đạo bán trung tâm: bánh nhau che một phần lỗ trong cổ tử cung

Nếu có nguy cơ ra máu và chỉ định mổ cao hơn nhau bám thấp.

Kết luận

Nhau tiền đạo bán trung tâm là tình trạng bánh nhau che một phần lỗ trong cổ tử cung. Đây là dạng trung gian, có nguy cơ ra máu nhưng không phải lúc nào cũng phải mổ ngay.

Phát hiện sớm, theo dõi đúng mốc và xử trí kịp thời giúp nhiều thai kỳ vẫn diễn tiến an toàn.

Bài viết được chia sẻ dựa trên kinh nghiệm quản lý thai kỳ nguy cơ cao của ThS. BS Nguyễn Ngọc Tú, với mục tiêu giúp mẹ bầu hiểu đúng – không hoang mang – và biết cách bảo vệ an toàn cho cả mẹ và em bé.

Tham khảo thêm bài viết

Ấn vào link để nhận bản thảo quyển sách “Thai kỳ khoẻ manh” dài hơn 200 trang do bác sỹ Tú biên soạn ngay các mẹ nhé

Bài Viết, Bệnh lý mẹ