Ngôi thai chưa cố định là gì? Là khi phần trình diện (thường là đầu) còn cao và còn di động. Khi phần thấp nhất của thai ở ngang gai hông hai bên, gọi là 0 station. Lúc đó thường coi như đã “lọt” hay “cố định”.
Ngôi thai, “lọt” và “chưa cố định”
Ngôi thai là phần ở gần cổ tử cung nhất. “Chưa cố định” nghĩa là chưa lọt vào eo trên khung chậu. Khám thấy đầu còn cao và đẩy lên được.
Ở nhiều mẹ con so, đầu có thể lọt trước chuyển dạ. Nhưng cũng có khi xuống muộn trong chuyển dạ. Ở mẹ con rạ, đầu thường chỉ xuống khi chuyển dạ thật sự. Đây vẫn là sinh lý.
Dấu hiệu nhận biết đầu còn chưa cố định
Bác sĩ ghi nhận station còn âm (–1 đến –5).
Đầu thai còn di động khi sờ nắn.
Mẹ không có cảm giác “tụt bụng” rõ.
Khi nào đầu được coi là cố định?
Khi đầu ở 0 station hoặc thấp hơn. Khó đẩy lên.
Thường kèm cảm giác bụng dưới nặng hơn. Dễ thở hơn.
Ngôi thai chưa cố định là gì và có đáng lo?
Phần lớn là bình thường trước tuần 36–37. Đặc biệt ở mẹ con rạ. Mục tiêu là theo dõi đều và chờ chuyển dạ sinh lý.
Nguy cơ cần lưu ý
Sa dây rốn khi vỡ ối mà ngôi còn cao. Nguy cơ này tăng với phần trình diện chưa lọt, đa ối, thai nhỏ, ngôi mông hay ngôi ngang.
Ngôi mông có tỷ lệ sa dây rốn cao hơn so với ngôi đầu. Tỉ lệ 0,5% ở ngôi mông kiểu frank. 5% ở ngôi mông đủ, và đến 15% ở ngôi mông kiểu chân.
Hướng dẫn cho bệnh nhân cũng nhấn mạnh: sa dây rốn dễ xảy ra khi ối vỡ mà thai chưa xuống thấp.
Khi nào cần đi viện ngay?
Vỡ ối, ra nước âm đạo liên tục.
Ra máu đỏ tươi hoặc đau bụng dồn dập.
Thai máy giảm rõ rệt.
Vỡ ối khi ngôi thai chưa cố định là gì? Là tình huống nguy cơ sa dây rốn. Cần nằm nghiêng, hạn chế đi lại, và đến viện ngay
Theo dõi và xử trí an toàn
Khám thai đúng hẹn. Bác sĩ sẽ theo dõi station, lượng ối và tiến triển cổ tử cung.
Duy trì vận động nhẹ. Nghỉ ngơi đủ.
Nếu ngôi bất thường dai dẳng (mông, ngang), bác sĩ sẽ tư vấn hướng xử trí thích hợp. Có thể cân nhắc xoay thai ngoài hoặc mổ lấy thai theo chỉ định chuyên môn.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Ngôi thai chưa cố định ở tuần 32–34?
Rất thường gặp. Không đáng lo nếu siêu âm và tim thai bình thường.
Khi nào đầu sẽ cố định?
Thường gần cuối thai kỳ ở mẹ con so. Ở mẹ con rạ có thể chỉ xuống khi chuyển dạ.
Vỡ ối khi đầu còn cao có nguy hiểm không?
Có thể sa dây rốn. Cần đến viện ngay để xử trí kịp thời.
Lời khuyên cho mẹ bầu
Hiểu đúng “ngôi thai chưa cố định là gì” giúp mẹ bình tĩnh.
Chuẩn bị kế hoạch sinh an toàn cùng bác sĩ.
Chọn nơi sinh có khả năng xử trí cấp cứu sản khoa.
Tham khảo thâm bài viết tại đây
