Nhiều mẹ thường băn khoăn không biết có cần tiêm uốn ván nữa hay không? Mang thai lần 2 tiêm uốn ván khi nào? Đặc biệt là khi đã tiêm đầy đủ trong lần mang thai đầu tiên. Thực tế, tiêm vắc-xin uốn ván – bạch hầu – ho gà (Tdap) là biện pháp quan trọng giúp mẹ bảo vệ chính mình và truyền kháng thể miễn dịch sang cho em bé trong bụng. Mỗi thai kỳ là một hành trình mới, và cơ thể mẹ cần được chủ động tái tạo lại hàng rào kháng thể cho bé yêu.
Tại sao mang thai lần 2 vẫn cần tiêm uốn ván?
Kháng thể mà mẹ tạo ra sau khi tiêm Tdap chỉ tồn tại ở mức bảo vệ cao trong khoảng 1 đến 2 năm, sau đó sẽ giảm dần. Nếu hai lần mang thai cách nhau hơn 6 tháng, lượng kháng thể truyền được cho thai nhi sẽ không còn đủ mạnh để bảo vệ bé trong những tháng đầu đời.
Bên cạnh đó, trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi chưa thể tự tiêm phòng ho gà. Vì vậy, việc tiêm Tdap trong mỗi thai kỳ giúp bé được nhận miễn dịch thụ động từ mẹ. Giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh nặng trong giai đoạn mới sinh.
Mang thai lần 2 tiêm uốn ván khi nào là tốt nhất?
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) và Hiệp hội Sản phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG). Mỗi mẹ bầu nên tiêm một mũi Tdap trong mỗi lần mang thai, bất kể đã tiêm trước đó hay chưa.
- Thời điểm lý tưởng: từ tuần 27 đến tuần 36 của thai kỳ. Ưu tiên tiêm ở đầu giai đoạn này để kháng thể đạt đỉnh trước khi sinh.
- Nếu mẹ chưa tiêm kịp trước khi sinh, vẫn có thể tiêm ngay sau sinh để bảo vệ bản thân và giảm nguy cơ lây nhiễm cho bé.
- Nếu hai lần mang thai gần nhau (dưới 1 năm), mẹ vẫn cần tiêm lại. Vì kháng thể truyền sang thai nhi sẽ chỉ tối ưu khi được tạo mới trong thai kỳ hiện tại.
Lịch tiêm chi tiết trong từng trường hợp
Mẹ đã tiêm đủ 3 mũi Td hoặc Tdap trước đây: Tiêm 1 mũi Tdap duy nhất trong thai kỳ hiện tại. Từ tuần 27–36.
Mẹ chưa rõ hoặc chưa hoàn tất các mũi trước: Bác sĩ có thể chỉ định 3 mũi theo lịch 0 – 1 tháng – 6 tháng. Trong đó ít nhất một mũi là Tdap và nên tiêm trong thai kỳ hiện tại.
Đã hơn 10 năm từ mũi uốn ván gần nhất: Lần tiêm trong thai kỳ này sẽ vừa là mũi phòng ho gà cho con, vừa là mũi nhắc lại bảo vệ mẹ.
Có vết thương sâu, nhiễm bẩn trong thai kỳ: Bác sĩ có thể chỉ định tiêm sớm hơn để đảm bảo an toàn chống uốn ván.
Tiêm Tdap có an toàn cho mẹ và thai nhi không?
Các nghiên cứu lớn trên thế giới cho thấy Tdap là vắc-xin an toàn trong thai kỳ. Đây là vắc-xin giải độc tố, tức là không chứa virus sống nên không gây hại cho thai.
Phản ứng thường gặp gồm:
- Đau nhẹ, sưng hoặc đỏ tại chỗ tiêm.
- Cảm giác mỏi người hoặc sốt nhẹ.
Các triệu chứng này thường tự hết sau 1 đến 2 ngày. Và không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
Hiệu quả bảo vệ cho bé sau sinh
Trẻ sơ sinh nhận được lượng kháng thể từ mẹ qua nhau thai. Đặc biệt là khi mẹ tiêm đúng thời điểm 27–36 tuần.
Nhờ đó, bé được bảo vệ khỏi ho gà, uốn ván và bạch hầu trong giai đoạn 3 tháng đầu đời. Khi hệ miễn dịch còn non yếu và chưa thể tự chủ động tiêm phòng.
Lưu ý khi tiêm uốn ván trong thai kỳ thứ hai
Chỉ tiêm tại cơ sở y tế uy tín có đầy đủ dụng cụ xử trí phản ứng sau tiêm.
Không nên tiêm quá sớm (trước tuần 20), trừ khi có chỉ định đặc biệt.
Mang theo sổ tiêm chủng cũ để bác sĩ xác định lịch tiêm trước đây.
Nếu mẹ đang trong mùa cúm, có thể tiêm đồng thời Tdap và vắc-xin cúm tại cùng thời điểm.
Nếu sau tiêm có sốt cao, sưng nhiều hoặc dị ứng, nên liên hệ ngay cơ sở y tế để được theo dõi.
Một số câu hỏi thường gặp
Câu hỏi: Tôi đã tiêm đủ 2 mũi uốn ván trong lần đầu, mang thai lần 2 có cần tiêm lại không?
Trả lời: Có. Mỗi lần mang thai mẹ cần tiêm lại một mũi Tdap để bé mới được nhận đủ kháng thể bảo vệ.
Câu hỏi: Nếu hai lần mang thai cách nhau chưa đến một năm thì sao?
Trả lời: Mẹ vẫn nên tiêm lại. Vì mục tiêu chính của Tdap là tạo miễn dịch cho bé hiện tại, không phải cho thai kỳ trước.
Câu hỏi: Tôi sắp sinh, chưa kịp tiêm, có cần tiêm sau sinh không?
Trả lời: Có thể tiêm ngay sau sinh. Tiêm sớm giúp mẹ giảm nguy cơ mắc bệnh và lây cho con.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Sau khi tiêm, nếu xuất hiện các triệu chứng như:
- Sốt cao trên 38,5°C kéo dài hơn 48 giờ.
- Đau, sưng hoặc đỏ lan rộng ở vị trí tiêm.
- Phản ứng dị ứng toàn thân (khó thở, nổi mẩn, tụt huyết áp).
Mẹ cần đến bệnh viện để được kiểm tra và xử trí kịp thời.
Kết luận
Vắc-xin Tdap là mũi tiêm bắt buộc trong mỗi thai kỳ, dù là lần đầu hay lần thứ hai. Thời điểm tốt nhất là từ tuần 27 đến 36. Giúp mẹ an toàn và bé được nhận trọn vẹn lượng kháng thể bảo vệ ngay khi chào đời.
Chủ động tiêm Tdap không chỉ là hành động bảo vệ cho riêng mình, mà còn là món quà sức khỏe đầu tiên mẹ dành cho con.
Tham khảo thêm bài viết tại đây
