Đa ối là gì? Đa ối (Polyhydramnios) là tình trạng nước ối bao quanh thai nhi nhiều hơn mức bình thường. Đây không phải là bệnh, mà là một biểu hiện lâm sàng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra.
Thông thường, lượng nước ối được kiểm soát nhờ sự cân bằng giữa:
- Sản xuất ối: chủ yếu từ nước tiểu và dịch phổi thai nhi.
- Hấp thu ối: thông qua việc thai nuốt nước ối và hấp thu qua màng ối.
Khi sự cân bằng này bị rối loạn (thai tiểu quá nhiều hoặc nuốt kém), mẹ bầu có thể bị đa ối.
Tần suất và đối tượng dễ gặp đa ối
Tần suất: chiếm khoảng 1–2% tổng số thai kỳ.
Thường gặp hơn ở: mẹ bị đái tháo đường thai kỳ, song thai chung bánh nhau, hoặc thai có dị tật bẩm sinh.
Phân loại theo mức độ: đa ối nhẹ, vừa, nặng – dựa vào chỉ số nước ối trên siêu âm.
Nguyên nhân dẫn đến đa ối
Một số cơ chế chính:
- Tăng sản xuất ối: thai to, mẹ đái tháo đường → thai đi tiểu nhiều.
- Giảm hấp thu ối: dị tật ống tiêu hóa, bất thường thần kinh – cơ → thai nuốt kém.
- Nguyên nhân khác: thiếu máu thai, nhiễm trùng bào thai, hội chứng truyền máu song thai, hoặc rối loạn di truyền hiếm gặp.
- Không rõ nguyên nhân (idiopathic): chiếm khoảng 40% trường hợp.
Đa ối được chẩn đoán như thế nào?
Siêu âm là phương tiện chuẩn để xác định đa ối. Bác sĩ có thể đo:
- Chỉ số nước ối (AFI): ≥24 cm.
- Túi ối sâu nhất (SDP): ≥8 cm.
Ngoài ra, siêu âm còn giúp đánh giá:
- Hình thái thai nhi (tìm dị tật).
- Ngôi thai và vị trí nhau.
- Doppler động mạch não khi nghi ngờ thiếu máu thai.
Triệu chứng thường gặp
Nhiều mẹ bầu không có biểu hiện, tình cờ phát hiện khi siêu âm. Một số dấu hiệu gợi ý:
- Bụng lớn nhanh, cảm giác nặng nề.
- Khó thở khi nằm ngửa.
- Cơn gò tử cung xuất hiện sớm.
- Trào ngược dạ dày, đầy bụng.
Đa ối ảnh hưởng như thế nào?
Bản thân đa ối là một tình trạng cần được theo dõi. Mức độ ảnh hưởng phụ thuộc vào:
- Nguyên nhân nền (ví dụ đái tháo đường thai kỳ).
- Mức độ ối (nhẹ thường ít biến chứng, nặng thì nguy cơ cao hơn).
- Thời điểm xuất hiện (đa ối sớm thường liên quan dị tật bẩm sinh).
Nếu muốn biết chi tiết đa ối có nguy hiểm không, bạn có thể xem thêm bài viết liên quan tại đây
Theo dõi và xử trí đa ối
Đa ối nhẹ: thường chỉ cần theo dõi định kỳ bằng siêu âm và kiểm soát đường huyết.
Đa ối nặng hoặc có triệu chứng: có thể cần chọc ối giảm bớt, hoặc điều trị hỗ trợ tại bệnh viện.
Trong thai kỳ: bác sĩ có thể chỉ định Non-stress test, Biophysical Profile để theo dõi sức khỏe thai.
Khi sinh: cần giám sát ngôi thai, nguy cơ sa dây rốn và băng huyết sau sinh.
Lời khuyên cho mẹ bầu
Luôn khám thai đúng lịch.
Báo ngay cho bác sĩ nếu có dấu hiệu bất thường (khó thở, bụng căng nhanh, giảm thai máy).
Duy trì chế độ ăn uống hợp lý, kiểm soát cân nặng và đường huyết.
Giữ tinh thần bình tĩnh, bởi nhiều trường hợp đa ối nhẹ vẫn sinh con khỏe mạnh.
Kết luận: Đa ối là gì?
Đa ối là tình trạng dư thừa nước ối quanh thai nhi. Đây có thể là biểu hiện sinh lý thoáng qua, nhưng cũng có thể liên quan đến bệnh lý của mẹ hoặc thai. Việc hiểu rõ đa ối là gì, nguyên nhân và cách chẩn đoán sẽ giúp mẹ bầu an tâm hơn, đồng thời phối hợp tốt với bác sĩ trong suốt thai kỳ.
Tham khảo thêm bài viết tại đây
