Trong thai kỳ, thể tích máu của mẹ tăng lên 30–50%. Điều này làm nhu cầu sắt tăng cao vì sắt là thành phần chính tạo nên hemoglobin – phân tử vận chuyển oxy đi khắp cơ thể và đến thai nhi. Nếu không bổ sung sắt cho mẹ bầu đầy đủ, mẹ dễ bị thiếu máu thiếu sắt, gây mệt mỏi, hoa mắt, dễ nhiễm trùng và làm tăng nguy cơ sinh non, băng huyết sau sinh.
Nhu cầu sắt hằng ngày của mẹ bầu
Theo ACOG và Viện Y học Hoa Kỳ, phụ nữ mang thai cần ít nhất 27 mg sắt/ngày, lượng này có sẵn trong hầu hết viên vitamin tổng hợp cho bà bầu.
Với những mẹ bầu có nguy cơ cao (đa thai, béo phì, bổ sung muộn, thiếu máu), nhu cầu có thể lên tới 60–100 mg/ngày.
WHO khuyến nghị bổ sung 30–60 mg sắt nguyên tố mỗi ngày cùng với acid folic để phòng thiếu máu
Nguồn cung cấp sắt
Sắt có hai dạng chính:
- Sắt heme (dễ hấp thu hơn): có trong thịt đỏ, gan, cá, gà.
- Sắt non-heme: có trong đậu, rau xanh, hạt, ngũ cốc.
Mẹ bầu nên kết hợp cả hai để cân bằng dinh dưỡng. Một số thực phẩm giàu sắt: thịt bò nạc, gan gà, cá hồi, cải bó xôi, súp lơ xanh, đậu lăng, hạt bí, hạnh nhân
Cách tăng cường hấp thu sắt
Uống sắt cùng vitamin C (cam, quýt, ổi, dâu tây) giúp tăng hấp thu.
Tránh dùng chung sắt với trà, cà phê, sữa vì làm giảm hấp thu.
Nên uống sắt trước bữa ăn khoảng 1 giờ hoặc sau ăn 2 giờ.
Khi nào cần bổ sung viên sắt?
Dù ăn uống đa dạng, nhiều mẹ bầu vẫn không đủ sắt từ thực phẩm. Do đó, bác sĩ thường kê viên sắt hoặc vitamin tổng hợp có chứa sắt.
- Nếu ferritin < 30 ng/mL, mẹ có thể cần liều cao hơn (khoảng 60 mg/ngày).
- Nếu không dung nạp đường uống, có thể được chỉ định truyền sắt tĩnh mạch
Những lưu ý quan trọng khi bổ sung sắt cho mẹ bầu
Bắt đầu bổ sung từ quý II của thai kỳ theo hướng dẫn của bác sĩ.
Kiểm tra công thức máu và ferritin định kỳ.
Nếu có bệnh lý dạ dày, gan hoặc tiền sử thiếu máu nặng, cần thông báo cho bác sĩ để được điều chỉnh liều phù hợp.
Không nên tự ý tăng liều vì thừa sắt có thể gây hại cho gan và hệ tiêu hóa.
Kết luận
Bổ sung sắt cho mẹ bầu là một bước quan trọng để thai nhi phát triển khỏe mạnh và giảm nguy cơ biến chứng cho mẹ. Việc kết hợp chế độ ăn giàu sắt với viên bổ sung theo chỉ định y khoa sẽ giúp hành trình mang thai an toàn và trọn vẹn hơn.
Tham khảo thêm bài viết tại đây
